Page 10 - Konstrukcje Stalowe Nr 133
P. 10
Wykorzystanie Funduszy Unijnych
Wielkie pieniądze,
czas nagli
Z dr. JERZYM KWIECIŃSKIM, Prezesem Fundacji Europejskie Centrum
Przedsiębiorczości, byłym wiceministrem rozwoju regionalnego,
rozmawia Andrzej Uznański
• Jak przedstawia się kwestia zagospodaro- niędzy do wydania, w wielu obszarach zagrożo- i jakie zostaną w tym roku ogłoszone), a następ-
wania funduszy unijnych z mijającej perspek- nych, mamy w tym roku bardzo dużo. nie wybór projektów, przygotowanie i zatwier-
tywy finansowej 2007–2013, czy są zagrożone dzenie umów, i w efekcie realizację przedsię-
jakieś obszary wsparcia? • Czy ta sytuacja dotyczy głównie infra- wzięć inwestycyjnych. Co ciekawe, pierwszy
struktury kolejowej? konkurs, w ramach Programu Polska Cyfrowa,
– Przypomnijmy, że środki z mijającej per- został ogłoszony 30 grudnia 2014 r. Narodo-
spektywy finansowej 2007–2013 wydajemy – W największym stopniu, jako że inwestycje we Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło har-
jeszcze do końca tego roku. W przypadku kon- drogowe są w zdecydowanej większości zreali- monogram na projekty związane z badaniami,
traktacji mamy podpisane umowy na nieco po- zowane i rozliczone, a kolejowe wloką się nie- a pierwszy konkurs na tzw. „Szybką ścieżkę”
nad 102% wartości środków unijnych, którymi miłosiernie. Pocieszyć się jedynie możemy, że został właśnie ogłoszony 2. kwietnia. Wstępne
dysponujemy i istnieje możliwość zwiększenia nie tylko Polska, ale wiele innych krajów ma harmonogramy ogłaszania konkursów zaczyna-
tego poziomu. Mamy tutaj do czynienia z tzw. także problemy z realizacją projektów kolejo- ją ogłaszać poszczególne regiony. Zakładam,
nadkontraktacją, czyli podpisywaniem umów wych. że większy wysyp konkursów rozpocznie się
na kwotę większą niż dostępne środki. Po co w drugiej połowie br.
to robimy? Gdy część projektów nie zostanie • Jak postępują prace nad realizacją nowej
zrealizowana z jakichś przyczyn, bądź inne wy- perspektywy budżetowej 2014–2020? Czy Pro- • Czy Program Operacyjny Infrastruktura
każą oszczędności, czy też Komisja Europej- gram Operacyjny Infrastruktura i Środowisko i Środowisko obejmie głównie, jak w poprzed-
ska jakieś wydatki zakwestionuje, to wówczas obejmie głównie, jak w poprzedniej, budownic- niej perspektywie, budownictwo drogowe i ko-
mamy nadwyżkę, którą trzeba by było zwrócić two drogowe i kolejowe, z tym, że więcej środ- lejowe, z tym, że więcej środków zostanie prze-
do Brukseli, a lepiej ją wykorzystać i w całości ków zostanie przeznaczonych na kolej? znaczonych na kolej?
rozliczyć. Uważam, że nadkontraktacja jest w
wielu obszarach za niska, bo mamy jeszcze bez – Dopiero w końcu lutego br. zainaugu- – To nadal, także w obecnej perspektywie,
mała dziewięć miesięcy do końca roku, czyli do rowano start funduszy europejskich na lata największy program operacyjny w Polsce i Unii
finalnej realizacji projektów. I zapewne część 2014–2020, które sięgną 82,5 mld euro w ob- Europejskiej, jest nieco mniejszy (wartościo-
z projektów „wypadnie”, choć są w końcowej szarze polityki spójności, a w całości dla Pol- wo) od swojego poprzednika. Nominalnie jest
fazie. ski to prawie 120 mld euro. Z udziałem Pani nieomal identyczny, ale uwzględniając inflację
Premier Ewy Kopacz i Pani Komisarz Coriny lat minionych – nieco mniejszy. Adresowany
Większość projektów regionalnych została Cretu miało miejsce podpisanie wszystkich jest do podobnych obszarów wsparcia, a naj-
zrealizowana. Największe problemy występu- pozostałych, niezatwierdzonych programów większe pieniądze zostaną przeznaczone na
ją w przypadku dużych krajowych przedsię- operacyjnych oraz uroczyste uruchomienie no- transport, choć odmiennie zostały rozłożone ak-
wzięć infrastrukturalnych, zwłaszcza kolejo- wej perspektywy finansowej. W 2014 r. została centy. W poprzedniej perspektywie dominowa-
wych, a także tych dotyczących ochrony śro- zatwierdzona strategia wydawania środków eu- ła infrastruktura transportu drogowego – nadal
dowiska, gospodarki odpadami i gospodarki ropejskich, która w tej perspektywie nosi nazwę pozostaje najważniejszą, w tej także największe
wodnej, infrastruktury informatycznej (internet Umowy Partnerstwa; KE zatwierdziła ją w koń- pieniądze zostaną przeznaczone na budowę
szerokopasmowy). Są realizowane, sukcesyw- cu maja 2014 r. Dokonano podziału na obsza- autostrad i dróg ekspresowych, natomiast dwu-
nie rozliczane, ale nie zostały zakończone a za- ry tematyczne i dla nich opracowano krajowe krotnie więcej środków trafi do kolejnictwa ani-
tem i rozliczone. programy operacyjne. Negocjowano je z KE, żeli w poprzedniej perspektywie.
a ostatni – Program Inteligentny Rozwój wraz
• Zostaną rozliczone do końca 2016 roku? z grupą 9. programów regionalnych został wła- • A co z lokalnymi liniami kolejowymi?
– Jeśli rozliczenie wypadłoby na przyszły śnie zatwierdzony pod koniec lutego br. Instytu- – UE zaleca, aby na poziomie krajowym
rok, to faktury, które wyjdą poza 2016 r. nie cją zarządzającą dla programów krajowych jest były finansowane główne korytarze transpor-
będą kwalifikowane, chyba że uda się tę per- Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – ono je towe, natomiast lokalne i regionalne – z regio-
spektywę przedłużyć w czasie. Istnieje teo- przygotowało wespół z odpowiednimi resorta- nalnych programów operacyjnych (RPO). Tu
retycznie taka możliwość, rząd o nią zabiega mi. Np. Program Infrastruktura i Środowisko zaszła znacząca zmiana, ponieważ w mijającej
w Brukseli, ale KE dotąd nie wyraziła zgody. z Ministerstwem Środowiska, Ministerstwem perspektywie niewielkie środki były kierowane
Czasami stosuje się taki zabieg: w sytuacji, gdy Kultury i Dziedzictwa Narodowego i innymi, do kolei na poziomie regionalnym. Wyjątkiem
danego projektu, zwłaszcza dużego, nie da się a Program Inteligentny Rozwój (tu się lokują było województwo lubelskie, gdzie zainwesto-
zrealizować w pierwotnie zamierzonym czasie, projekty innowacyjne) z Ministerstwem Go- wano sporo, ale większość regionów w ogóle
rozkłada się go na fazy – pierwszą część reali- spodarki i Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa nie łożyła na transport kolejowy. Pieniądze
zujemy powiedzmy w tym roku, a następną już Wyższego. W przypadku programów regional- będą pochodziły od władz samorządowych
w kolejnej perspektywie finansowej. Tak było nych, każdy region przygotował własny pro- w ramach programów regionalnych. W obecnej
np. z budową Oczyszczalni Ścieków „Czajka” gram, a zarządy województw (urzędy marszał- perspektywie wszystkie regiony, poza transpor-
w Warszawie, której budowa została rozłożona kowskie) są instytucjami zarządzającymi.
na dwa etapy: pierwszy przypadł na pierwotną
perspektywę (lata 2004–2006), drugi na obec- Przygotowanie prac nad realizacją nowej
nie finalizowaną. Z niektórymi projektami tak perspektywy budżetowej kształtuje się następu-
trzeba będzie postąpić, jeśli nie mamy innego jąco: zatwierdzona została strategia i programy
wyjścia, i konieczne będzie „fazowanie”. Pie- operacyjne, obecnie uruchamiamy biurokra-
tyczną maszynerię, która umożliwi ogłoszenie
konkursów (z ich harmonogramami, czyli kiedy
10
kwiecień 2015 2(133)
Wielkie pieniądze,
czas nagli
Z dr. JERZYM KWIECIŃSKIM, Prezesem Fundacji Europejskie Centrum
Przedsiębiorczości, byłym wiceministrem rozwoju regionalnego,
rozmawia Andrzej Uznański
• Jak przedstawia się kwestia zagospodaro- niędzy do wydania, w wielu obszarach zagrożo- i jakie zostaną w tym roku ogłoszone), a następ-
wania funduszy unijnych z mijającej perspek- nych, mamy w tym roku bardzo dużo. nie wybór projektów, przygotowanie i zatwier-
tywy finansowej 2007–2013, czy są zagrożone dzenie umów, i w efekcie realizację przedsię-
jakieś obszary wsparcia? • Czy ta sytuacja dotyczy głównie infra- wzięć inwestycyjnych. Co ciekawe, pierwszy
struktury kolejowej? konkurs, w ramach Programu Polska Cyfrowa,
– Przypomnijmy, że środki z mijającej per- został ogłoszony 30 grudnia 2014 r. Narodo-
spektywy finansowej 2007–2013 wydajemy – W największym stopniu, jako że inwestycje we Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło har-
jeszcze do końca tego roku. W przypadku kon- drogowe są w zdecydowanej większości zreali- monogram na projekty związane z badaniami,
traktacji mamy podpisane umowy na nieco po- zowane i rozliczone, a kolejowe wloką się nie- a pierwszy konkurs na tzw. „Szybką ścieżkę”
nad 102% wartości środków unijnych, którymi miłosiernie. Pocieszyć się jedynie możemy, że został właśnie ogłoszony 2. kwietnia. Wstępne
dysponujemy i istnieje możliwość zwiększenia nie tylko Polska, ale wiele innych krajów ma harmonogramy ogłaszania konkursów zaczyna-
tego poziomu. Mamy tutaj do czynienia z tzw. także problemy z realizacją projektów kolejo- ją ogłaszać poszczególne regiony. Zakładam,
nadkontraktacją, czyli podpisywaniem umów wych. że większy wysyp konkursów rozpocznie się
na kwotę większą niż dostępne środki. Po co w drugiej połowie br.
to robimy? Gdy część projektów nie zostanie • Jak postępują prace nad realizacją nowej
zrealizowana z jakichś przyczyn, bądź inne wy- perspektywy budżetowej 2014–2020? Czy Pro- • Czy Program Operacyjny Infrastruktura
każą oszczędności, czy też Komisja Europej- gram Operacyjny Infrastruktura i Środowisko i Środowisko obejmie głównie, jak w poprzed-
ska jakieś wydatki zakwestionuje, to wówczas obejmie głównie, jak w poprzedniej, budownic- niej perspektywie, budownictwo drogowe i ko-
mamy nadwyżkę, którą trzeba by było zwrócić two drogowe i kolejowe, z tym, że więcej środ- lejowe, z tym, że więcej środków zostanie prze-
do Brukseli, a lepiej ją wykorzystać i w całości ków zostanie przeznaczonych na kolej? znaczonych na kolej?
rozliczyć. Uważam, że nadkontraktacja jest w
wielu obszarach za niska, bo mamy jeszcze bez – Dopiero w końcu lutego br. zainaugu- – To nadal, także w obecnej perspektywie,
mała dziewięć miesięcy do końca roku, czyli do rowano start funduszy europejskich na lata największy program operacyjny w Polsce i Unii
finalnej realizacji projektów. I zapewne część 2014–2020, które sięgną 82,5 mld euro w ob- Europejskiej, jest nieco mniejszy (wartościo-
z projektów „wypadnie”, choć są w końcowej szarze polityki spójności, a w całości dla Pol- wo) od swojego poprzednika. Nominalnie jest
fazie. ski to prawie 120 mld euro. Z udziałem Pani nieomal identyczny, ale uwzględniając inflację
Premier Ewy Kopacz i Pani Komisarz Coriny lat minionych – nieco mniejszy. Adresowany
Większość projektów regionalnych została Cretu miało miejsce podpisanie wszystkich jest do podobnych obszarów wsparcia, a naj-
zrealizowana. Największe problemy występu- pozostałych, niezatwierdzonych programów większe pieniądze zostaną przeznaczone na
ją w przypadku dużych krajowych przedsię- operacyjnych oraz uroczyste uruchomienie no- transport, choć odmiennie zostały rozłożone ak-
wzięć infrastrukturalnych, zwłaszcza kolejo- wej perspektywy finansowej. W 2014 r. została centy. W poprzedniej perspektywie dominowa-
wych, a także tych dotyczących ochrony śro- zatwierdzona strategia wydawania środków eu- ła infrastruktura transportu drogowego – nadal
dowiska, gospodarki odpadami i gospodarki ropejskich, która w tej perspektywie nosi nazwę pozostaje najważniejszą, w tej także największe
wodnej, infrastruktury informatycznej (internet Umowy Partnerstwa; KE zatwierdziła ją w koń- pieniądze zostaną przeznaczone na budowę
szerokopasmowy). Są realizowane, sukcesyw- cu maja 2014 r. Dokonano podziału na obsza- autostrad i dróg ekspresowych, natomiast dwu-
nie rozliczane, ale nie zostały zakończone a za- ry tematyczne i dla nich opracowano krajowe krotnie więcej środków trafi do kolejnictwa ani-
tem i rozliczone. programy operacyjne. Negocjowano je z KE, żeli w poprzedniej perspektywie.
a ostatni – Program Inteligentny Rozwój wraz
• Zostaną rozliczone do końca 2016 roku? z grupą 9. programów regionalnych został wła- • A co z lokalnymi liniami kolejowymi?
– Jeśli rozliczenie wypadłoby na przyszły śnie zatwierdzony pod koniec lutego br. Instytu- – UE zaleca, aby na poziomie krajowym
rok, to faktury, które wyjdą poza 2016 r. nie cją zarządzającą dla programów krajowych jest były finansowane główne korytarze transpor-
będą kwalifikowane, chyba że uda się tę per- Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – ono je towe, natomiast lokalne i regionalne – z regio-
spektywę przedłużyć w czasie. Istnieje teo- przygotowało wespół z odpowiednimi resorta- nalnych programów operacyjnych (RPO). Tu
retycznie taka możliwość, rząd o nią zabiega mi. Np. Program Infrastruktura i Środowisko zaszła znacząca zmiana, ponieważ w mijającej
w Brukseli, ale KE dotąd nie wyraziła zgody. z Ministerstwem Środowiska, Ministerstwem perspektywie niewielkie środki były kierowane
Czasami stosuje się taki zabieg: w sytuacji, gdy Kultury i Dziedzictwa Narodowego i innymi, do kolei na poziomie regionalnym. Wyjątkiem
danego projektu, zwłaszcza dużego, nie da się a Program Inteligentny Rozwój (tu się lokują było województwo lubelskie, gdzie zainwesto-
zrealizować w pierwotnie zamierzonym czasie, projekty innowacyjne) z Ministerstwem Go- wano sporo, ale większość regionów w ogóle
rozkłada się go na fazy – pierwszą część reali- spodarki i Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa nie łożyła na transport kolejowy. Pieniądze
zujemy powiedzmy w tym roku, a następną już Wyższego. W przypadku programów regional- będą pochodziły od władz samorządowych
w kolejnej perspektywie finansowej. Tak było nych, każdy region przygotował własny pro- w ramach programów regionalnych. W obecnej
np. z budową Oczyszczalni Ścieków „Czajka” gram, a zarządy województw (urzędy marszał- perspektywie wszystkie regiony, poza transpor-
w Warszawie, której budowa została rozłożona kowskie) są instytucjami zarządzającymi.
na dwa etapy: pierwszy przypadł na pierwotną
perspektywę (lata 2004–2006), drugi na obec- Przygotowanie prac nad realizacją nowej
nie finalizowaną. Z niektórymi projektami tak perspektywy budżetowej kształtuje się następu-
trzeba będzie postąpić, jeśli nie mamy innego jąco: zatwierdzona została strategia i programy
wyjścia, i konieczne będzie „fazowanie”. Pie- operacyjne, obecnie uruchamiamy biurokra-
tyczną maszynerię, która umożliwi ogłoszenie
konkursów (z ich harmonogramami, czyli kiedy
10
kwiecień 2015 2(133)
