Page 14 - Konstrukcje Stalowe Nr 133
P. 14
Sektor Budowlany w Polsce
branże przemysłu chemicznego (np. farby i lakiery), przemysły wytwarza-
jące wyroby z tworzyw sztucznych, wyroby hutnicze, konstrukcje meta-
lowe,
• przemysły produkujące maszyny i urządzenia budowlane, sprzęt elektrycz-
ny, kable i przewody,
• p rzemysły dostarczające wyroby wyposażenia mieszkań i innych obiektów
budowlanych (głównie meble, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt rtv),
• transport materiałów, sprzętu na budowę oraz wywożenie odpadów budow-
lanych,
• usługi związane z działalnością budowlaną np. projektanci, architekci, geo-
deci, działalność telekomunikacyjna.
Zmiany w budownictwie polskim finansowego i w 2012 r. kryzys związany z czynnikami organizacyjnymi
w latach 2005–2014 funkcjonowania budownictwa.
Nie są prawdziwe opinie o „zacofaniu” budownictwa. Budownictwo Polskie budownictwo wyszło z zacofania. Zmiany, jakie nastąpiły są
było nieefektywne przed wstąpieniem do UE. Polskie budownictwo we- wielostronne: zmieniły się źródła finansowania budownictwa, znaczący był
szło w okres zmian systemowych z zatrudnieniem przekraczającym 1 mln udział środków unijnych przeznaczanych głównie na budownictwo drogowe.
osób. Już w pierwszym okresie wprowadzania gospodarki rynkowej nastąpiło W strukturze rynku budowlanego zmniejszył się udział budownictwa miesz-
radykalne zmniejszenie zatrudnienia (likwidowano nadmierne zatrudnienie, kaniowego, a wzrosło budownictwo infrastrukturalne do 60% wartości rynku.
czemu sprzyjała prywatyzacja firm). Jednak nadal utrzymywała się niska W najbliższych latach relacje te prawdopodobnie będą się zmieniały na ko-
wydajność i nieefektywne metody zarządzania. Przedsiębiorstwa budowlane rzyść budownictwa ogólnego.
nie były w stanie konkurować z firmami zagranicznymi napływającymi do
polskiego budownictwa. Spowodowało to w latach 2000–2004 w budownic- Tempo wzrostu budownictwa infrastrukturalnego było szybsze niż bu-
twie głęboki kryzys. W okresie kryzysu zatrudnienie w przedsiębiorstwach downictwa ogółem, największy wzrost osiągało budownictwo drogowe. Od
o liczbie pracujących > 9 osób zmniejszyło o 40%, a w tym czasie produkcja 2005 r. do 31 grudnia 2014 r. oddano do użytku 1552 km autostrad i 1605 km
budowlana spadła o 1/4. Brak popytu firmy wykorzystały na modernizację, na dróg ekspresowych. Oznacza to, że długość wybudowanych autostrad i dróg
rynku pozostały firmy najefektywniejsze. Ale dopiero przystąpienie Polski do szybkiego ruchu w okresie 2005–2014 zwiększyła się 4-krotnie. Ale budo-
struktur Unii Europejskiej rozpoczęło okres przełomowy w polskim budow- wano długo i drogo. Na realizację zapowiadanych 7200 km autostrad i dróg
nictwie. Podjęcie olbrzymich programów infrastrukturalnych, otwarcie gra- szybkiego ruchu w programie zatwierdzonym w 2007 r. oraz w kolejnych de-
nic, zwiększenie współpracy z inwestorami zagranicznymi, a przede wszyst- cyzjach trzeba jeszcze zaczekać.
kim napływ do budownictwa infrastrukturalnego środków pomocowych z UE
stały się impulsem rozwojowym dla budownictwa. Zmiany te dokonały się Podsumowanie
też dzięki dobrej sytuacji w gospodarce. Polska stała się krajem, w którym
warto inwestować. Budownictwo weszło na „ścieżkę wzrostu”, chociaż nie ze Prawie dwukrotny wzrost budownictwa w ostatnim 10-leciu został osią-
wszystkimi problemami przedsiębiorstwa dawały sobie radę. Oprócz blasków gnięty mimo wielu niekorzystnych uwarunkowań. W tym czasie budownic-
były też cienie. two było „nękane” dwoma kryzysami. Przedsiębiorstwa podejmowały za-
dania przy niewielkim doświadczeniu w realizacji tak dużych kontraktów,
Po wejściu Polski w struktury unijne nastąpiło otwarcie granic, co spo- a ponadto miało miejsce nagromadzenie zadań w skali nie notowanej dotych-
wodowało masową emigrację zarobkową. W pierwszej kolejności odczuły czas. Popełniano błędy w procedurach przetargowych i w projektowaniu za-
to przedsiębiorstwa budowlane. Trudne warunki pracy na budowach przy dań, a równocześnie występowała presja na terminy zakończenia prac przed
„tradycyjnie” niskich płacach zachęcały do emigracji. Zbiegło się to z roz- EURO-2012. Mimo to budownictwo odnotowało wiele sukcesów i do realiza-
poczęciem realizacji dużych programów infrastrukturalnych i zwiększającym cji nowych zadań przystępuje bogatsze o uzyskane doświadczenia. Nie trzeba
się zapotrzebowaniem na pracowników o wyższych kwalifikacjach, ale też zapominać, że rozwojowi budownictwa sprzyjał dopływ środków unijnych
niewykwalifikowanych. Przy coraz silniej odczuwanym braku pracowników i współpraca z firmami zagranicznymi działającymi na polskim rynku.
– niezbędne okazało się tworzenie atrakcyjniejszych warunków pracy m.in.
poprzez wyższe płace. W najbliższym czasie oczekiwana jest kontynuacja programu budowy dróg
i autostrad, modernizacja kolei, rozbudowa i modernizacja energetyki, opra-
W latach 2005–2006 płace w budownictwie były niższe od średniego wyna- cowanie i realizacja racjonalnego programu budownictwa mieszkaniowego.
grodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogółem nawet do 10%, ale w kolejnych Budownictwo ma realne szanse na dalszy rozwój np. potencjał kadrowy, do-
latach budowlani zarabiali coraz więcej i średni poziom ich wynagrodzeń świadczenie przedsiębiorstw, spodziewany dopływ środków unijnych. Wystę-
wzrastał szybciej od wynagrodzeń w przemyśle i w handlu. W szczególności pują też zagrożenia np. mankamenty organizacyjne oraz słaba jeszcze kondy-
płace wzrastały w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej (realizują- cja finansowa budownictwa (po ostatnim kryzysie i upadłościach wielu firm)
cych projekty infrastrukturalne). utrudniająca relacje z bankami.
Nie wszystkie szanse zostały wykorzystane
w budownictwie polskim
W ostatnim 10-leciu w budownictwie polskim nastąpiły przekształcenia
ilościowe, jakościowe i strukturalne. Krytycy dostrzegają niewykorzystane
szanse i jest w tym wiele słuszności, ale nie można pomijać pozytywnych
zmian jakie dokonały się w budownictwie. W latach 2005–2014 budownictwo
w Polsce wzrosło o 60–70% (w cenach stałych) i był to największy wzrost
wśród krajów unijnych. Wysoką dynamikę (ale znacznie mniejszą niż w Pol-
sce) notowała Rumunia, Szwecja i Estonia. W pozostałych krajach UE miał
miejsce spadek lub stabilizacja budownictwa. Wzrost w Polsce uzyskano przy
zatrudnieniu wyższym o 20%. Podkreślić trzeba, że w okresie tym występo-
wały niesprzyjające uwarunkowania osłabiające tempo wzrostu budownictwa
m.in. dwa kryzysy, które dotknęły budownictwo, w 2008 r. kryzys systemu
14
kwiecień 2015 2(133)
branże przemysłu chemicznego (np. farby i lakiery), przemysły wytwarza-
jące wyroby z tworzyw sztucznych, wyroby hutnicze, konstrukcje meta-
lowe,
• przemysły produkujące maszyny i urządzenia budowlane, sprzęt elektrycz-
ny, kable i przewody,
• p rzemysły dostarczające wyroby wyposażenia mieszkań i innych obiektów
budowlanych (głównie meble, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt rtv),
• transport materiałów, sprzętu na budowę oraz wywożenie odpadów budow-
lanych,
• usługi związane z działalnością budowlaną np. projektanci, architekci, geo-
deci, działalność telekomunikacyjna.
Zmiany w budownictwie polskim finansowego i w 2012 r. kryzys związany z czynnikami organizacyjnymi
w latach 2005–2014 funkcjonowania budownictwa.
Nie są prawdziwe opinie o „zacofaniu” budownictwa. Budownictwo Polskie budownictwo wyszło z zacofania. Zmiany, jakie nastąpiły są
było nieefektywne przed wstąpieniem do UE. Polskie budownictwo we- wielostronne: zmieniły się źródła finansowania budownictwa, znaczący był
szło w okres zmian systemowych z zatrudnieniem przekraczającym 1 mln udział środków unijnych przeznaczanych głównie na budownictwo drogowe.
osób. Już w pierwszym okresie wprowadzania gospodarki rynkowej nastąpiło W strukturze rynku budowlanego zmniejszył się udział budownictwa miesz-
radykalne zmniejszenie zatrudnienia (likwidowano nadmierne zatrudnienie, kaniowego, a wzrosło budownictwo infrastrukturalne do 60% wartości rynku.
czemu sprzyjała prywatyzacja firm). Jednak nadal utrzymywała się niska W najbliższych latach relacje te prawdopodobnie będą się zmieniały na ko-
wydajność i nieefektywne metody zarządzania. Przedsiębiorstwa budowlane rzyść budownictwa ogólnego.
nie były w stanie konkurować z firmami zagranicznymi napływającymi do
polskiego budownictwa. Spowodowało to w latach 2000–2004 w budownic- Tempo wzrostu budownictwa infrastrukturalnego było szybsze niż bu-
twie głęboki kryzys. W okresie kryzysu zatrudnienie w przedsiębiorstwach downictwa ogółem, największy wzrost osiągało budownictwo drogowe. Od
o liczbie pracujących > 9 osób zmniejszyło o 40%, a w tym czasie produkcja 2005 r. do 31 grudnia 2014 r. oddano do użytku 1552 km autostrad i 1605 km
budowlana spadła o 1/4. Brak popytu firmy wykorzystały na modernizację, na dróg ekspresowych. Oznacza to, że długość wybudowanych autostrad i dróg
rynku pozostały firmy najefektywniejsze. Ale dopiero przystąpienie Polski do szybkiego ruchu w okresie 2005–2014 zwiększyła się 4-krotnie. Ale budo-
struktur Unii Europejskiej rozpoczęło okres przełomowy w polskim budow- wano długo i drogo. Na realizację zapowiadanych 7200 km autostrad i dróg
nictwie. Podjęcie olbrzymich programów infrastrukturalnych, otwarcie gra- szybkiego ruchu w programie zatwierdzonym w 2007 r. oraz w kolejnych de-
nic, zwiększenie współpracy z inwestorami zagranicznymi, a przede wszyst- cyzjach trzeba jeszcze zaczekać.
kim napływ do budownictwa infrastrukturalnego środków pomocowych z UE
stały się impulsem rozwojowym dla budownictwa. Zmiany te dokonały się Podsumowanie
też dzięki dobrej sytuacji w gospodarce. Polska stała się krajem, w którym
warto inwestować. Budownictwo weszło na „ścieżkę wzrostu”, chociaż nie ze Prawie dwukrotny wzrost budownictwa w ostatnim 10-leciu został osią-
wszystkimi problemami przedsiębiorstwa dawały sobie radę. Oprócz blasków gnięty mimo wielu niekorzystnych uwarunkowań. W tym czasie budownic-
były też cienie. two było „nękane” dwoma kryzysami. Przedsiębiorstwa podejmowały za-
dania przy niewielkim doświadczeniu w realizacji tak dużych kontraktów,
Po wejściu Polski w struktury unijne nastąpiło otwarcie granic, co spo- a ponadto miało miejsce nagromadzenie zadań w skali nie notowanej dotych-
wodowało masową emigrację zarobkową. W pierwszej kolejności odczuły czas. Popełniano błędy w procedurach przetargowych i w projektowaniu za-
to przedsiębiorstwa budowlane. Trudne warunki pracy na budowach przy dań, a równocześnie występowała presja na terminy zakończenia prac przed
„tradycyjnie” niskich płacach zachęcały do emigracji. Zbiegło się to z roz- EURO-2012. Mimo to budownictwo odnotowało wiele sukcesów i do realiza-
poczęciem realizacji dużych programów infrastrukturalnych i zwiększającym cji nowych zadań przystępuje bogatsze o uzyskane doświadczenia. Nie trzeba
się zapotrzebowaniem na pracowników o wyższych kwalifikacjach, ale też zapominać, że rozwojowi budownictwa sprzyjał dopływ środków unijnych
niewykwalifikowanych. Przy coraz silniej odczuwanym braku pracowników i współpraca z firmami zagranicznymi działającymi na polskim rynku.
– niezbędne okazało się tworzenie atrakcyjniejszych warunków pracy m.in.
poprzez wyższe płace. W najbliższym czasie oczekiwana jest kontynuacja programu budowy dróg
i autostrad, modernizacja kolei, rozbudowa i modernizacja energetyki, opra-
W latach 2005–2006 płace w budownictwie były niższe od średniego wyna- cowanie i realizacja racjonalnego programu budownictwa mieszkaniowego.
grodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogółem nawet do 10%, ale w kolejnych Budownictwo ma realne szanse na dalszy rozwój np. potencjał kadrowy, do-
latach budowlani zarabiali coraz więcej i średni poziom ich wynagrodzeń świadczenie przedsiębiorstw, spodziewany dopływ środków unijnych. Wystę-
wzrastał szybciej od wynagrodzeń w przemyśle i w handlu. W szczególności pują też zagrożenia np. mankamenty organizacyjne oraz słaba jeszcze kondy-
płace wzrastały w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej (realizują- cja finansowa budownictwa (po ostatnim kryzysie i upadłościach wielu firm)
cych projekty infrastrukturalne). utrudniająca relacje z bankami.
Nie wszystkie szanse zostały wykorzystane
w budownictwie polskim
W ostatnim 10-leciu w budownictwie polskim nastąpiły przekształcenia
ilościowe, jakościowe i strukturalne. Krytycy dostrzegają niewykorzystane
szanse i jest w tym wiele słuszności, ale nie można pomijać pozytywnych
zmian jakie dokonały się w budownictwie. W latach 2005–2014 budownictwo
w Polsce wzrosło o 60–70% (w cenach stałych) i był to największy wzrost
wśród krajów unijnych. Wysoką dynamikę (ale znacznie mniejszą niż w Pol-
sce) notowała Rumunia, Szwecja i Estonia. W pozostałych krajach UE miał
miejsce spadek lub stabilizacja budownictwa. Wzrost w Polsce uzyskano przy
zatrudnieniu wyższym o 20%. Podkreślić trzeba, że w okresie tym występo-
wały niesprzyjające uwarunkowania osłabiające tempo wzrostu budownictwa
m.in. dwa kryzysy, które dotknęły budownictwo, w 2008 r. kryzys systemu
14
kwiecień 2015 2(133)
