Page 46 - Konstrukcje Stalowe Nr 133
P. 46
Pozyskiwanie Funduszy Unijnych
Zasady przyznawania dofinansowań
ze środków Unii Europejskiej
Z końcem marca bieżącego roku Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju opu- nych wnioskodawców kosztem pozostałych wnioskodawców oraz dokonywa-
blikowało dokument zatytułowany „Wytyczne w zakresie trybów wybo- nia przez Instytucję Organizującą Konkurs zmian, które miałyby taki skutek.
ru projektów na lata 2014–2020”1). Jak sama nazwa wskazuje dokument Wszelkie zmiany w warunkach prowadzenia konkursu inne niż wynikające ze
ten zawiera wytyczne w zakresie trybów wyboru projektów ubiegających się zmiany przepisów powszechnie obowiązującego prawa powinny mieć cha-
o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Wytyczne te mają przyczynić rakter zmian na korzyść wnioskodawców i być stosowane jednakowo wobec
się do jednolitego stosowania przez różne instytucje uczestniczące w realizacji wszystkich wnioskodawców. Stosowanie tej zasady powinno być skorelowane
Krajowego Programu Operacyjnego oraz Regionalnych Programów Operacyj- ze stosowaniem zasady równego dostępu do informacji o warunkach i sposo-
nych przepisów prawa związanych z przyznawaniem dofinansowań pochodzą- bie wyboru projektów do dofinansowania”.
cych ze środków Unii Europejskiej.
Kryteria wyboru projektów
Podstawowe zasady dotyczące kryteriów
Projekt ubiegający się o dofinansowanie powinien podlegać ocenie jedynie
Za opracowanie kryteriów oraz procedur wyboru projektów odpowiada w oparciu o wcześniej upublicznione kryteria oceny projektów. W przypadku
Instytucja Zarządzająca. Kryteria opracowane przez Instytucję Zarządzającą projektów opisanych we wnioskach, które zostały już złożone lub w odniesie-
każdorazowo podlegają zatwierdzeniu przez właściwy Komitet Monitorujący. niu do takich projektów, w stosunku do których umowa o dofinansowanie zo-
Kryteria i procedury wyboru projektów powinny zostać opracowane w taki stała już podpisana albo doszło do podjęcia decyzji o dofinansowaniu, kryteria
sposób aby zapewnić wybór projektów, które przyczynią się do „osiągnięcia wyboru projektu nie mogą podlegać zmianie. W pozostałym zakresie dopusz-
celów szczegółowych i planowanych rezultatów w ramach poszczególnych osi czalne jest, aby takie kryteria zostały zmienione. Jednakże każda taka zmiana
priorytetowych programów operacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem powinna zostać uprzednio zatwierdzona przez Komitet Monitorujący.
celów pośrednich i końcowych określonych w ramach wykonania osi prio-
rytetowych”. Samo opracowanie kryteriów oraz procedur wyboru projektów Poprawne formułowanie kryteriów wyboru projektów związane jest z na-
powinno następować z uwzględnieniem zasady przejrzystości, rzetelności, daniem im pewnej minimalnej treści. W Wytycznych podkreśla się, że każde
bezstronności i równego dostępu do informacji o warunkach i sposobie z kryteriów wyboru projektów powinno składać się co najmniej z: 1) nazwy,
wyboru projektów do dofinansowania. Dodatkowo zarówno kryteria jak 2) definicji, która zawiera informację „o zasadach jego oceny oraz, gdzie może
i procedury powinny uwzględniać zasady partnerstwa i wielopoziomowego za- mieć to zastosowanie, metodach jego pomiaru”, 3) opisie znaczenia kryterium,
rządzania, równości szans i niedyskryminacji oraz zrównoważonego rozwoju. w którym w szczególności powinno zostać wskazane „czy spełnienie danego
kryterium jest konieczne do przyznania dofinansowania, czy spełnienie danego
Ogólne zasady dotyczące wyboru projektów kryterium jest stopniowalne, jaką wagę w ostatecznej ocenie ma ocena danego
kryterium”.
W wytycznych zostały sformułowane ogólne zasady wyboru projektów,
do których przestrzegania zobowiązana jest każda instytucja biorąca udział Kryteria oceny wyboru projektów mogą być formułowane poprzez podział
w wyborze projektu ubiegającego się o dofinansowanie. Tymi ogólnymi zasa- na kryteria: 1) fakultatywne i obligatoryjne, 2) zerojedynkowe i punktowe,
dami są zasada: 1) przejrzystości, 2) rzetelności, 3) bezstronności, 4) równego 3) indywidualne i porównawcze. Przy takim określeniu kryteriów spełnienie
dostępu do informacji o warunkach i sposobie wyboru projektów do dofi- kryterium obligatoryjnego jest konieczne, aby projekt mógł zostać oceniony
nansowania, oraz 5) równego traktowania wnioskodawców. Nie wchodząc jako taki, któremu możliwe jest przyznanie dofinansowania. Z kolei, jak wy-
szczegółowo w opisanie znaczenia poszczególnych z tych zasad w ślad za nika z Wytycznych, kryterium indywidualne jest „weryfikowane w odniesieniu
Wytycznymi po krótce wskażmy na czym każda z nich polega. Zasada przej- do danego projektu” a kryterium porównawcze „poprzez porównanie co naj-
rzystości rozumiana jest „jako zapewnienie dostępu do informacji związanych mniej dwóch projektów”. W Wytycznych sugeruje się aby instytucja dokonują-
z przebiegiem wyboru projektów. Zasada ta jest realizowana co najmniej po- ca oceny kryteriów wyboru projektów w pierwszej kolejności przeprowadzała
przez udzielanie na wniosek wnioskodawcy informacji o postępowaniu, jakie ocenę formalną, tj. ocenę kryteriów obligatoryjnych oraz zerojedynkowych.
toczy się w odniesieniu do jego projektu, a także poprzez bieżące zamiesz- A dopiero następnie, niejako w drugim etapie ocenę kryteriów fakultatywnych
czanie na swojej stronie internetowej informacji o etapie, na którym znajdu- i punktowych. Będzie to ocena merytoryczna. Jakkolwiek decyzja w tym za-
je się dany konkurs lub innych informacji związanych z jego przebiegiem”. kresie będzie w gestii instytucji dokonujące oceny projektu to kolejność za-
Zasada rzetelności rozumiana jest jako „obowiązek zgodnej z ustanowionymi proponowana w Wytycznych wydaje się w pełni logiczna i racjonalna. Należy
regułami oceny każdego projektu. Zasada ta jest realizowana co najmniej zatem przypuszczać, że przeważnie właśnie taka będzie kolejność oceny pro-
poprzez pisemne uzasadnienie wyniku oceny spełniania każdego z kryteriów, jektów ubiegających się o dofinansowanie ze środków unijnych. Sama ocena
które zostało ocenione negatywnie oraz w przypadku kryterium punktowego poszczególnych kryteriów może polegać zarówno „na przyznaniu im pewnej
nie przyznano maksymalnej możliwej do uzyskania liczby punktów”. Zasadę wartości logicznej”, „przyznaniu 0 punktów, jeśli projekt nie spełnia danego
bezstronności rozumie się z kolei jako „zakaz indywidualnych preferencji kryterium albo zdefiniowanej z góry liczby punktów, jeśli projekt spełnia kryte-
w ramach grup czy typów wnioskodawców dopuszczonych do ubiegania się rium” lub „przyznaniu liczby punktów w ramach dopuszczalnych limitów wy-
o dofinansowanie. Zasada ta jest realizowana poprzez przygotowanie kryte- znaczonych minimalną i maksymalną liczbą punktów, które można uzyskać za
riów w taki sposób, aby ich stosowanie podczas wyboru projektów uniemożli- dane kryterium w zależności od oceny stopnia spełniania danego kryterium”.
wiało zastosowanie indywidualnych preferencji o charakterze podmiotowym”. Poszczególnym kryteriom mogą również zostać przyznane odpowiednie wagi
Czwarta z zasad, tj. zasada równego dostępu do informacji o warunkach tak, aby podnieść albo zmniejszyć wagę jakiegoś kryterium.
i sposobie wyboru projektów do dofinansowania rozumiana jest jako „obo-
wiązek udostępnienia co najmniej na stronie internetowej właściwej insty- Warto jeszcze zwrócić uwagę, iż jakkolwiek niespełnienie kryterium obliga-
tucji informacji dotyczących procedury wyboru projektów oraz niezbędnych toryjnego prowadzi do nieprzyznania dofinansowania, to skutku takiego co do
do przedłożenia wniosku o dofinansowanie. Zasada ta jest realizowana także zasady nie będzie miało otrzymanie przez dany projekt 0 punktów w trakcie
poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania w powyższym zakresie”. W końcu oceny danego podkryterium. Może zatem się zdarzyć, że projekt, który w ra-
ostatnia z zasad podstawowych określana jako zasada równego traktowania mach jakiegoś podkryterium oceny wniosków otrzymał 0 punktów ze względu
wnioskodawców „rozumianej jako zakaz stosowania regulaminu konkursu, na wysoką punktację w pozostałych podkryteriach otrzyma dofinansowanie.
z wyłączeniem kryteriów, w sposób skutkujący faworyzowaniem poszczegól- Oczywiście instytucja formułująca kryteria oceny wniosków o dofinansowanie
może przyjąć bardziej restrykcyjne rozwiązanie polegające na tym, że projek-
towi, który w jakimś podkryterium otrzymał 0 punktów nie może zostać przy-
znane dofinansowanie.
46
czerwiec 2015 3(134)
