Page 6 - Konstrukcje Stalowe Nr 135
P. 6
Połączenia Spawane
Nowa siedemdziesiątka,
z nowymi technologiami spawalniczymi
Rozmowa
z prof. dr. hab. inż. JANEM PILARCZYKIEM,
wieloletnim dyrektorem
Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach,
obchodzącego 70-lecie
• Panie Profesorze, które z nowych technologii spawalniczych cych innowacyjności producentów konstrukcji i wyrobów spawa-
uważa Pan za najważniejsze w ostatnich latach? Jaki jest obec- nych) wynika, że inicjatywa wdrażania nowoczesnych rozwiązań
nie stopień ich upowszechnienia w Polsce? Czy barierą dla inno- w dziedzinie spawalnictwa wychodzi głównie od kierownictwa
wacji są tu koszty, czy też raczej brak przekonania producentów? i personelu spawalniczego. Zatem niezwykle ważna jest wiedza
oraz wysokie kwalifikacje menadżerów świadomych roli innowa-
– W zakresie technologii spawania duży nacisk kładzie się na cji w rozwoju firmy.
rozwój wysokowydajnych metod spawania, takich, jak spawanie
dwułukowe w osłonie gazu aktywnego (TANDEM i TWIN), spa- • Na ile ważny jest proces robotyzacji i automatyzacji prac spa-
wanie łukiem krytym wieloma drutami, spawanie łukiem krytym walniczych dla wytwórni stalowych konstrukcji budowlanych?
drutem elektrodowym o małej średnicy. Wykorzystywane są od- Czy robotyzacja w tej branży w Polsce w ogóle ma miejsce?
miany znanych od dawna procesów spawania w osłonie gazów
ochronnych. Szeroko wkraczają tzw. procesy niskoenergetyczne – W krajach uprzemysłowionych i wysokorozwiniętych przesta-
z precyzyjnie kontrolowaną ilością ciepła w procesie spawania: je być opłacalne manualne wykonywanie prostych i powtarzalnych
CMT (Cold Metal Transfer), ColdArc, STT (Surface Tension operacji, dlatego praca fizyczna nie tylko w trudnych lub niebez-
Transfer), CBT (Controlled Bridge Transfer) oraz spawanie elek- piecznych dla zdrowia i życia warunkach zastępowana jest pracą
trodą topliwą prądem ze zmienną biegunowością. Coraz szerzej robotów i automatów. Roboty wykorzystywane w wytwórniach
stosowane są procesy charakteryzujące się skoncentrowaną ener- konstrukcji stalowych służą nie tylko do prac spawalniczych, ale
gią (spawanie laserowe i elektronowe), a także spawanie hybry- także do prac malarskich, montażowych, do przenoszenia materia-
dowe polegające na łączeniu dwóch metod spawania (np. laser + łów i załadunku oraz do zastosowań specjalnych. Zrobotyzowane
MAG). Bardzo obiecujące jest zgrzewanie tarciowe FSW (z mie- stanowiska do spawania, wyposażone w nowoczesne rozwiązania,
szaniem zgrzeiny), głównie z uwagi na możliwość łączenia mate- umożliwiają zwiększenie wydajności, szybkości, a także jakości
riałów o trudnej spawalności (np. stopów aluminium). Większość spawania.
wysokowydajnych metod, z uwagi na konieczność utrzymania
precyzyjnych parametrów prądowych i duże prędkości spawania Polski rynek robotyzacji systematycznie się rozwija, jednak da-
wymaga automatyzacji lub robotyzacji procesów spawania. leko nam do najbardziej zrobotyzowanych krajów Europy. W Pol-
sce, w latach 2003–2013, liczba robotów wzrosła z 2 do 14 na
Stopień zastosowania nowoczesnych technologii w Polsce jest 10 tys. osób zatrudnionych w przemyśle.
coraz wyższy, chociaż, szczególnie w małych i średnich przedsię-
biorstwach, ciągle nie jest zadawalający. Przyczyną są wysokie • Czy obecnie w procesach montażu konstrukcji na budowie
koszty innowacji i niewystarczające fundusze. Czasami występu- spawanie utrzymuje swój udział, czy też raczej obserwujemy roz-
je niechęć personelu do zmian lub obawa przed efektami zmian. wój połączeń śrubowych?
Wprowadzaniu innowacji mogą pomóc: odpowiedni system po-
datkowy i polityka państwa, a z drugiej strony – zmiana przyzwy- – Już na etapie projektowania wybór odpowiedniej meto-
czajeń, kreatywność pracowników i właściwe decyzje menagerów. dy montażu konstrukcji na budowie uzależniony jest od wielu
czynników, takich jak rodzaj konstrukcji, materiały z jakich kon-
• Czy w branży konstrukcji stalowych można mówić o istotnym strukcja jest wykonana, podłoże, rodzaj obciążeń działających
wpływie nowych technologii na jakość elementów? Czy moty- na konstrukcję, wymagania związane z eksploatacją itd. Często
wem dla innowacji jest podniesienie jakości czy inne czynniki jak wymienia się połączenia skręcane jako metodę konkurencyjną
szybkość wykonania, nowe wymagania inwestorów itp.? w stosunku do spawania. Uważam, że postęp który dokonał się
w metodach spawania, jak również w jakości śrub i metodach
– Motorem postępu są korzyści finansowe. Zastosowanie no- połączeń skręcanych, gwarantuje dzisiaj dobrą jakości połączeń.
wych technologii ma swoje odzwierciedlenie w obniżce kosz- Obie te metody można wykorzystywać, jeśli jest to z korzyścią
tów wytwarzania oraz wzroście jakości i wydajności produkcji. dla konstrukcji finalnej.
Ważnym czynnikiem wpływającym na podejmowanie działalno-
ści innowacyjnej jest konkurencja. Z badań przeprowadzonych • Czy, zdaniem Pana Profesora pojawianie się nowych gatun-
w Instytucie Spawalnictwa (Analiza wyników badań dotyczą- ków stali i nowych odmian stopów metali ma istotny wpływ na
nowe technologie spawalnicze, czy też coś innego napędza te in-
nowacje?
6
sierpień 2015 4(135)
